Güney Çin Denizi’nin ne kadar önemli olduğundan bahsetmiştik. Tüm bunları bir araya getirdiğinizde, ülkeler için Güney Çin Denizi’nin neden bu kadar kritik olduğunu muhtemelen anlamışsınızdır. İşte tam da bu yüzden pek çok ülke, bölge üzerinde yoğun şekilde tartışıyor.
Ancak hayattaki her şeyde olduğu gibi bazıları oyunu kurallarına göre oynamıyor. Çin, 2013’ten beri Güney Çin Denizi’nin neredeyse %90’ında hak iddia etmeye çalışıyor.
Birçok ülkenin bu iddialara karşı çıkması, Çin’in yapay ada inşa etmesine sebebiyet verdi.
Çin ile Brunei, Malezya, Vietnam, Filipinler ve Tayvan gibi ülkeler arasında bir miktar gerginlik yaşandı ancak Çin, üzerinde hiçbir altyapı ya da sivilin bulunmadığı bir bölge üzerinde hak iddia edemeyeceğini biliyordu.
Bu yüzden Güney Çin Denizi’nde Çin toprağı olarak kabul edilme umuduyla insan yapımı adalar inşa etmeye başladı ya da en azından uydu görüntüleri endişe verici gerçeği ortaya çıkarana kadar böyle yaptıklarını düşünüyorduk.
Kendileri bu durumu o kadar ilerletti ki sessiz sedasız uçak pistleri ve uçaksavarlar gibi yüksek teknoloji ürünü teçhizatla donatılmış askerî üsler bile inşa etmişti.
Çin’in Güney Çin Denizi’nin kontrolünü ele geçirmek için ne gerekiyorsa yapmaya hazır olduğu epey açıktı.
Tabii bu durumda diğer ülkeler de sessiz kalmadı. Örneğin Filipinler, konuyu uluslararası mahkemeye taşıdı ancak tabii ki Çin, davadaki bulgularını derhal reddetti. Böylece denizdeki faaliyetlerine devam ettiler.
Ancak son olaylar Çin’in bölgedeki varlığının yakında sona erebileceğine işaret ediyor. Çin’in en büyük düşmanı olan ABD, sayısız seyrüsefer serbestisi operasyonuyla bölgedeki varlığını güçlendirmeye başladı bile.
Çin’in iddialarına en çok karşı çıkan ülke olan Vietnam ise sessizce 10 yapay ada inşa ediyor.
Su altında yankılanan bu güç mücadelesinde, yapay adalar batma tehlikesiyle de karşı karşıya.
Adaların oldukça savunmasız kaldığını da hatırlatmak gerek. Çünkü adalarla Çin’in arasındaki mesafe azımsanmayacak miktarda fazla. Olası bir savaş tehdidinde Amerika, adaları kolaylıkla ele geçirebilir ve Çin’i büyük zarara uğratabilir.
Vietnam’ın inşa ettiği 10 yapay adayı da unutmamak lazım. Keza kendilerinin Çin’den pek de aşağı kalır yanı yok. Yani anlayacağınız Güney Çin Denizi üzerinde sessizce büyük bir satranç dönüyor…
Not: Vietnam’ın yapay adası: Soldaki 22 Aralık 2019, sağdaki ise 18 Nisan 2023’e ait uydu görüntüleri.
Ancak bütün bu sorunlar bir yana; adalar, doğal afet tehlikeleriyle de karşı karşıya. Çin’in yapay adaları, özellikle beton kalitesi ve yapısal dayanıklılık açısından pek de iyi değil.
Söylentilere göre adalarda kullanılan betonun zamanla çatladığı ve suyu içine çekerek yapıların zeminini zayıflattığı belirtiliyor. Güney Çin Denizi’nin sıkça maruz kaldığı tayfunları da düşünürsek doğal afetlere karşı epey savunmasız.
Ancak bu adalar batana kadar Güney Çin Denizi anlaşmazlığı büyük olasılıkla devam edecek çünkü Çin’in teslim olması pek de mümkün gibi görünmüyor.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimize aşağıdan ulaşabilirsiniz:
